Ruimtelijke ontwikkeling, wonen en landschap

Doel (2019-2023)
De Uitwerkingsagenda Samen Maken We Flevoland is uitgevoerd, geëvalueerd en geactualiseerd.

Doelrealisatie
De uitvoering van de opgaven is op basis van de 'Uitwerkingsagenda Samen Maken We Flevoland 2020 -2025' verder vormgegeven. In september 2021 is het gesprek met PS gestart over evaluatie van de Omgevingsvisie .
Na het doorlopen van het evaluatietraject op 13 juli 2022 besloten tot de actualisatie van de Omgevingsvisie FlevolandStraks en daarmee ook samenhangend het Omgevingsprogramma en de Omgevingsverordening te actualiseren. Voortkomend uit 'Samen Maken We Flevoland' is in 2022 verder gewerkt aan de ‘Strategische Agenda Flevoland’ (SAF).

Activiteiten 2022

• Vanuit de 'Uitwerkingsagenda SMWF 2020 – 2025' werken we aan de zeven strategische opgaven zoals beschreven in de 'Omgevingsvisie FlevolandStraks'. Een aantal van deze activiteiten zijn uitgelicht in dit jaarverslag zoals 'Duurzame Energie;', 'Circulaire Economie' en 'Krachtige Samenleving'.
• In 2022 is een evaluatie uitgevoerd om te bezien in hoeverre de Omgevingsvisie als sturingsdocument/ richtinggevend kader functioneert. Onderdeel van de evaluatie is geweest het presenteren van de Monitor 2021, de Tussenrapportage ‘Leren van de Omgevingsvisie’ en een aantal actualiteiten. Na het doorlopen van het evaluatietraject en het bespreken van een keuzenotitie in de Integrale Commissie in mei is op 13 juli 2022 besloten tot de actualisatie van de Omgevingsvisie FlevolandStraks en daarmee ook samenhangend het Omgevingsprogramma en de Omgevingsverordening te actualiseren (vaststelling 'Startnotitie Actualisatie Omgevingsvisie FlevolandStraks'). In de startnotitie zijn kaders voor actualisatie benoemd en is de aanpak vastgesteld om ter voorbereiding een negental bouwstenen in deze bestuursperiode op te leveren.
• Voortkomend uit 'Samen Maken We Flevoland' is in 2022 verder gewerkt aan de ‘Strategische Agenda Flevoland’ (SAF). Op meerdere momenten is in PS gesproken over de regionale samenwerking met de medeoverheden (gemeenten, het waterschap en het Rijk) en de strategische agenda. Net voor de zomer hebben PS condities meegegeven aan GS voor de verdere uitwerking. In oktober 2022 heeft minister Hugo de Jonge in dit kader een bezoek aan Flevoland gebracht. En in juni en december zijn bijeenkomsten georganiseerd voor onze maatschappelijke partners en inwoners; ‘samen de boer op’ resp. ‘samen aan de slag’.
• Met de spelbijeenkomsten “Flevoland2050: Welkom in de Toekomst!” zijn in de Flevolandse samenleving, van maatschappelijke organisaties tot jongeren, toekomstbeelden opgehaald. Een brede basis van hoogleraren en Flevolandse lectoren heeft gereflecteerd op de rijke variëteit aan toekomstbeelden. De reflecties uit de wetenschap worden in 2023 gepresenteerd in een essaybundel rondom de langer termijn inrichting van Flevoland en haar uitdagingen naar een veerkrachtige samenleving.

Doel (2019-2023)
De invoering van de Omgevingswet is voorbereid, zodanig dat de provincie kan sturen op effectief beleid ten behoeve van duurzame leefkwaliteit.

Doelrealisatie
Het Rijk heeft de inwerkingtreding van de Omgevingswet wederom uitgesteld. Een voorstel (in de vorm van een Koninklijk Besluit) om de wet nu op 1 januari 2024 van kracht te laten worden is ingediend bij de Eerste en Tweede Kamer. De technische aansluiting op het Digitale Stelsel (DSO-LV) is voor de werkende onderdelen gerealiseerd. Op onderdelen als vergunningen en leges zijn noodzakelijke aanvullende werk- en procesafspraken gemaakt met ketenpartners.

Activiteiten 2022

• PS hebben begin 2022 kennisgenomen van en geoefend met de lijst van gevallen van Provinciaal Belang.
• PS en GS hebben in een gezamenlijke sessie geconcludeerd dat de Omgevingswet nadere afspraken vraagt over de onderlinge samenwerking en de samenwerking met mede-overheden.
• De conceptlijst van gevallen van provinciaal belang is aan alle Flevolandse ketenpartners ter consultatie voorgelegd.
• Samen met de medeoverheden (ketenpartijen) zijn voorstellen gemaakt voor het gezamenlijk afhandelen van vergunningsaanvragen en het inrichten van omgevingstafels. In 2022 en 2023 worden botsproeven gehouden om deze werkafspraken te testen. Soortgelijke werkafspraken over wanneer de provincie betrokken wil worden en waar nodig wil interveniëren worden ook gemaakt voor het omgevingsplan, de opvolger van het bestemmingsplan. Deze zijn in 2022 voorbereid en worden in 2023 afgerond.
• In 2022 zijn er 111 nieuwe planprocedures (bestemmingsplannen & omgevingsvergunningen) opgestart door Flevolandse gemeenten waar we het provinciaal belang hebben ingebracht en (waar nodig) het instrumentarium hebben ingezet. Daarnaast kijken we ook naar adviesverzoeken van informele procedures en van overheden buiten Flevoland.
• Samen met ketenpartners is er getest met vragenbomen en of aanvragen ordentelijk bij de verschillende bevoegde gezagen correct binnenkwamen.

Doel (2019-2023)
We hebben een landschapsprogramma opgesteld dat uitgaat van landschap als integraal onderdeel van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen.

Doelrealisatie
Het, in 2021 vastgestelde, programma 'Landschap van de Toekomst' geeft richting aan het herstel en de versterking van ons landschap.

Activiteiten 2022

• We geven uitvoering aan het programma 'Landschap van de Toekomst'.
• We werken integraal en met onze gebiedspartners verder aan het 'Landschap van de Toekomst'.

Doel (2019-2023)
In Flevoland is een verbeterde, prettige en gevarieerde woonomgeving/woonvoorraad gerealiseerd.

Doelrealisatie
Een evenwichtiger ontwikkeling van de woonagenda is regionaal voorbereid/vastgesteld.
Hiertoe continueren en intensiveren we het beleid.

Activiteiten 2022

• Met de gemeenten en woningcorporaties voerden we gestructureerd overleg, mede ingegeven door de krachtige impuls vanuit de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ontwikkeling (VRO) om tot versnelling van het woningbouwtempo te komen en de sterkere rol die daarbij aan de provincie wordt gegeven.
• We hebben uitvoering gegeven aan de gemeenschappelijke regionale woonagenda en hebben nieuwe accenten toegevoegd, zoals extra aandacht voor huisvesting van diverse aandachtsgroepen. Het inzicht in de huidige situatie is versterkt en op basis daarvan hebben we met onze partners de koers verder bepaald.
• Voor het terrein wonen en zorg hebben we al een onderzoek (Companen) uitgevoerd naar de kwantitatieve behoefte en daaropvolgend is (ook door Companen) een kwalitatieve analyse in gang gezet, die momenteel nog loopt. Samen met onze partners zijn we gestart met de voorbereiding voor een 'Plan van aanpak Wonen & Zorg'.
• Onder impuls van een kwartiermaker biobased bouwen zijn we met onze partners aan het verkennen hoe we meer bouwprojecten met houtbouw en biobased bouwen kunnen ontwikkelen. De door provincie Flevoland, gemeente Almere en gemeente Lelystad in 2021 ondertekende 'Green Deal MRA Houtbouw' gaat uit van 20% houtbouw/biobased bouwen vanaf 2025. We zijn gestart met de voorbereiding van een ketenaanpak ‘Van Land tot Pand’, met als doel om met Flevolandse boeren vezels te telen, die binnen Flevoland in nieuwe ‘fabrieken’ verwerkt worden tot bouwmaterialen voor Flevolandse bouwprojecten. Samen met partners in Groningen en Friesland hebben we hiervoor in december 2022 een (eerste) Nationaal Groeifondsaanvraag ingediend.
• Het Natural Pavilion in Almere heeft zich in 2022 ontwikkeld tot dé plek in ons land waar kennis van houtbouw/biobased bouwen samen komt. Om die positie te behouden hebben we eerst geborgd dat het paviljoen na afloop van de Floriade mocht blijven staan om daar met nationale partners een programmering voort te kunnen zetten. Dat is gelukt.
• Met bijna 40.000 extra woningen tot en met 2030 is Flevoland met afstand de procentueel sterkste groeiprovincie, met zo’n 20%. Dat maakt het juist voor ons essentieel om te focussen op wat nodig is om aan een vitale samenleving te werken. We werken hiertoe onder meer met Almere aan een integrale Groeiagenda, waarvoor in 2022 voor versterking van onderwijs een (eerste) Regiodeal aanvraag is ingediend.
• De tweede tranche flexibele schil middelen om extra menskracht in te huren voor 2021/2022 is volledig beschikt en eind 2022 is een nieuwe aanvraag bij het ministerie van BZK ingediend voor 2023/2024. Daarnaast heeft BZK in oktober 2022 een specifieke uitkering gedaan voor het opstellen en uitvoeren van woondeals.

Doel (2019-2023)
De internationale concurrentiepositie van de Noordvleugel van de Randstad is verbeterd door verdere ontwikkeling van Almere, waarbij de woningbouwopgave van Almere is bepaald en er zicht is op realisatie en cofinanciering van de IJmeerverbinding.

Doelrealisatie
Het 'Meerjarenprogramma 2021-2025' van het 'Fonds Verstedelijking Almere' (FVA) is in uitvoering. En dit jaar hebben PS en de gemeenteraad van Almere het 'Jaarprogramma 2023' vastgesteld.

Activiteiten 2022

• Het 'Jaarprogramma Fonds Verstedelijking Almere 2022' is uitgevoerd met als resultaat dat steeds meer projecten Almere 2.0 zichtbaar worden in de stad. Het gaat bijvoorbeeld om:
  • De vernieuwing van het centraal station is gereedgekomen. De oostelijke fietsenstalling is geopend en de buitenruimte groen ingericht.
  • Bij Windesheim is de lector Urban Innovation gestart. Het businessplan voor het MBO ICT Fieldlab is afgerond en de eerste cursussen zijn gestart.
  • PRICE heeft een (tijdelijk) fysieke locatie in het centrum geopend; in de afgelopen maanden zijn 10 challenges in gang gezet.
  • Voor de museale voorziening is een businesscase uitgewerkt. Het Kunstpaviljoen M. heeft vele enthousiaste bezoekers mogen ontvangen. Vanuit M. zijn verschillende culturele activiteiten georganiseerd zoals 'Art in my backyard' in Almere Haven.
  • Er is een nieuw uitvoeringsprogramma (fase 1 en fase 2 gecombineerd) voor Almeersepoort – Nationaal Park Nieuw Land vastgesteld door het college.
  • Voor de nieuwe Skills Garden en het buitenzwembad zijn locatie onderzoeken uitgevoerd.
  • De eerste Dutch Water Week voor de Almeerse kust was een groot succes.
  • Het concept WikiHouse en The Natural Paviljoen die mede met ondersteuning van de programmalijn 'Vernieuwend Wonen' gerealiseerd zijn, kunnen rekenen op grote (inter)nationale belangstelling. Beide projecten hebben verschillende nominaties voor (inter)nationale prijzen in het kader van architectuur en duurzaamheid.
  • Voor het stadsbos Almeerderhout zijn de 'Atlas', het 'Bostransformatieplan' en het 'Participatieplan' vastgesteld. Placemaking en activering van het gebied zijn gestart. De ontwerpen van de interventielocaties voor Excellente Groene en gezonde leefomgeving zijn verder uitgewerkt. De inrichtingsplannen voor de vier ecologische verbindingen zijn gereed.
• Voor de afspraken uit de uitvoeringsagenda ‘Almere, stad met toekomst’ zijn de eerste uitwerkingen gemaakt. In navolging van de uitvoeringsagenda is een 'Toekomstvast Investeringspakket' opgesteld. In het BO MIRT zijn afspraken gemaakt over onder meer de ontwikkeling van Almere Centrum en Pampus.

Doel (2019-2023)
De positie van Lelystad als aantrekkelijke, gezonde en duurzame stad is verbeterd.

Doelrealisatie
In 2021 is een uitvoeringsprogramma ‘Lelystad Next Level’ voor de jaren 2021-2022 opgesteld. De gemeente heeft dit programma vastgesteld, het Rijk en de provincie hebben er kennis van genomen. Mede door personele wisselingen kon de uitvoering van het programma niet zo krachtig ter hand worden genomen als was beoogd.

Activiteiten 2022

• Met het aantreden van het nieuwe college is 'Lelystad Next Level' weer met hernieuwde energie opgepakt en is een nieuwe projectorganisatie opgebouwd. Er is intensief contact met provincie en Rijk en een nieuw 'Afsprakenkader' en een nieuw uitvoeringsprogramma worden voorbereid. We nemen als strategisch partner deel aan de regietafel en het programmabureau, en leveren een bijdrage in de proceskosten.
• In 2022 is veel aandacht besteed aan het verhogen van het bouwtempo in Lelystad, met een beoogd tempo van tenminste 1.000 woningen per jaar. In de jaren 2021 en 2022 liep het bouwtempo al fors omhoog.
• Samen met het Rijksvastgoedbedrijf bereidt Lelystad een nieuw Masterplan voor Lelystad Warande voor. Hierin wordt de ambitie ‘Hoofdstad van de nieuwe natuur’ concreet ingevuld. De provincie is actief betrokken bij de voorbereiding van het Masterplan, onder meer vanwege de Laan van NieuwLand, het snelfietspad, de relatie met de verbreding van de A6, het onderzoek naar een station Lelystad Zuid en thema’s als natuur en stikstof. Er wordt toegewerkt naar een samenwerkingsovereenkomst.

Toelichting

1. Omgevingswet
De inwerkingtreding van de Omgevingswet is in het derde kwartaal van 2022 wederom uitgesteld. Het oefenen met het digitaal stelsel en het inrichten van tijdelijke extra investering in dienstverlening is naar achteren geschoven en zal vooral in 2023 gaan plaatsvinden. Ook opleiding en training is doorgeschoven. Hierdoor heeft een lagere onttrekking aan de 'Brede Bestemmingsreserve', oormerk 'Omgevingswet' plaatsgevonden.
2. Samen Maken We Flevoland / Verkenning Flevoland 2050
De onderbesteding is veroorzaakt doordat bij de aanvraag voor de zomernota werd uitgegaan van inhuur voor communicatie en ondersteuning. Bij nader inzien bleek dit in de loop van het jaar binnen de vaste formatie te kunnen worden opgevangen. Daardoor is er bespaard op personeelskosten. Daarnaast zijn de kosten van een van de geplande evenementen lager uitgevallen dan begroot. Hierdoor heeft een lagere onttrekking plaatsgevonden van het ongeoormerkte deel van de 'Brede Bestemmingsreserve'.
3. Agenda IJsselmeergebied 2050
Ieder jaar draagt de provincie € 0,05 mln. bij aan de 'Agenda IJsselmeergebied'. In 2022 is de jaarbijdrage niet besteed, vanwege de organisatorische samenvoeging met het 'Deltaprogramma IJsselmeergebied'. In 2023 zal de bijdrage voor 2022 en 2023 worden benut voor diverse projecten volgend uit de 'Agenda IJsselmeergebied'.
4. Lelystad Next Level
Door het in 2022 achterblijven van activiteiten zijn pas in het laatste kwartaal van 2022 de eerste bijdragen geleverd aan proceskosten. De verwachting is dat vanaf 2023 een volledig beroep zal worden gedaan op beschikbare proceskosten.
5. Flevoland bouwt aan Nederland
GS hebben in 2022 aan drie gemeenten subsidie verleend op basis van de 'Regeling Specifieke uitkering Flexibele inzet woningbouw'. Het totaal budget hiervoor was € 1,33 mln., waarvan € 0,88 mln. dekking vanuit het Rijk (verantwoord onder de baten) en € 0,44 mln. vanuit de 'Brede Bestemmingsreserve', oormerk 'Motie Koerhuis'. Eind 2022 hebben hiervan twee gemeenten aangegeven deze regeling nog niet volledig in 2022 te kunnen realiseren en hebben zij hiervoor verlenging aangevraagd naar 2023.